Opdrachten

Beantwoord de volgende onderzoeksvragen:

1. Beschrijf de samenstelling van het gezin van de familie De Hond (ouders en kinderen).

2. Waar kwam vader Barend de Hond oorspronkelijk vandaan? En wat was zijn beroep?

3. Waar en wanneer werd Klaartje de Hond geboren?

4. Op welke lagere school in Elburg zal Klaartje waarschijnlijk gezeten hebben: de openbare lagere school Instituut Van Kinsbergen of de christelijke lagere school? Probeer te bedenken waarom Klaartje niet op de christelijke lagere school (basisschool) zat?

5. Tijdens de oorlog had Klaartje de Hond verkering met Salomon Nathan (Salo) West. Salo was een neef van Klaartje. Kun je verklaren hoe deze familieband precies in elkaar zat? Lees hiervoor de brief van Cato West-Beem.

6. In 1942 werden veel Joodse mannen in de leeftijdscategorie 18-55 jaar tewerkgesteld in kampen. Zo werd een grote vitale groep van Joodse mannen geïsoleerd en kon die groep zich niet verzetten tegen de deportaties. Veel van deze werkkampen lagen in Noord- en Oost Nederland. In de loop van 1942 werden Barend de Hond en zijn zoons Jacob en David tewerkgesteld in een Rijkswerkkamp De Wite Peal te Sintjohannesga.
A. Zoek op waar Sintjohannesga ligt.
B. Kijk op de website www.joodsewerkkampen.nl en beschrijf in welke periode het kamp was bemensd met Joden en hoe lang het kamp als een Joods werkkamp in gebruik is geweest.
C. De tientallen werkkampen hebben een deel van het jaar 1942 gefunctioneerd. Omschrijf hoe het verloop van de ontruiming van de Joodse werkkampen op 2-3 oktober 1942 is verlopen.

7. Begin oktober 1942 werden ook Sientje de Hond-Beem en dochter Klaartje opgepakt en naar Westerbork gebracht. Vanuit het Kamp Westerbork schreef Klaartje een aangrijpende brief. Probeer deze brief te lezen.
A. Zijn op het moment van schrijven haar ouders in broers nog in Westerbork? Zoek de zin op waaruit je iets kunt afleiden over het lot van Klaartjes familie.
B. Wat schrijft Klaartje over haar schoonmoeder?
C. Beschrijf in het kort hoe een gemiddelde werkweek van Klaartje in het Kamp Westerbork er uit zag.
D. Op 6 oktober 1942 zijn Klaartje de Hond en Salo West getrouwd in Kamp Westerbork. Probeer te verklaren waarom Klaartje en Salo op dat moment nog zijn getrouwd. Welk familielid was er getuige bij dit huwelijk? Waarom was het toegestaan om in Kamp Westerbork te trouwen? Raadpleeg de website www.joodsmonument.nl!

8. Kamp Westerbork was een zogenaamd Doorgangskamp (Durchgangslager). In de regel vertrok er vanuit Kamp Westerbork iedere dinsdagmorgen een trein met ongeveer duizend Joden naar de vernietigingskampen in Duitsland en Polen.In de rubriek Jodenvervolging in de fancy box over de familie De Hond zitten twee brieven die aanwijzingen geven over de deportatie van de familie De Hond. Deze brieven zijn in het najaar van 1942 verstuurd aan de familie Van Leijen in Elburg (Beekstraat 19), de bevriende buren van de familie De Hond.

Eén brief is geschreven door een kampgevangene uit Westerbork, mevrouw D. van Essen-Denneboom. De andere brief is verstuurd vanuit Groningen door Cato West-Beem, de schoonmoeder van Klaartje de Hond. Bestudeer de beide brieven. Probeer zo nauwkeurig mogelijk te omschrijven wanneer precies de familie De Hond vanuit Westerbork op transport is gesteld. Hadden ze ook een vermoeden waar ze naar toe gingen?

9. Terwijl haar zoon Salo West en haar schoondochter Klaartje de Hond al in Kamp Westerbork zaten, verbleef Cato West-Beem op 29 oktober 1942 nog in Groningen. Van daaruit schreef ze een brief naar Elburg om de familie Van Leijen te informeren over hun buren, de familie De Hond. Probeer met behulp van de website www.joodsmonument.nl te ontdekken wat er uiteindelijk met Cato West-Beem is gebeurd.

10. Ga met behulp van de website www.joodsmonument.nl na wat er uiteindelijk is gebeurd met de vijf leden van de familie De Hond en met Salo West.

           
Naschrift
Het levenslot van de familie De Hond is exemplarisch voor wat heel veel Joden in Nederland is overkomen. Uiteindelijk werden er vanuit Nederland ongeveer 107.000 Joden gedeporteerd. Van hen keerden slechts 5.000 terug uit de concentratie- en vernietigingskampen.

Herinneringscentrum Kamp Westerbork was in de Tweede Wereldoorlog het grootste doorvoerkamp van Nederland. Tussen 1942 en 1944 werden door de nazi’s ongeveer 107.000 Joden, maar ook Roma, Sinti en verzetsstrijders vanuit Westerbork op de trein gezet naar vernietigingskampen zoals Auschwitz II-Birkenau, Bergen-Belsen, Mauthausen, Theresienstadt en Sobibór. Deze korte documentaire geeft een aangrijpend beeld van Kamp Westerbork.