Opdracht 3 – Sterrekinderen

STERREKINDEREN
De Joodse schrijfster Clara Asscher-Pinkhof (1896-1984) kwam tijdens de oorlogsjaren terecht in de concentratiekampen Westerbork en Bergen-Belsen. Als door een wonder overleefde ze de oorlog. Haar redding was dat ze werd uitgewisseld tegen Duitse gevangenen. In 1945 publiceert ze het bekende boek Sterrekinderen waarin ze de oorlogservaringen vanuit het perspectief van kinderen beschrijft.

Clara Asscher-Pinkhof schreef de eerste delen van dit boek tijdens haar verblijf in het Joodse getto van Amsterdam totdat ze werd opgepakt en naar Westerbork werd gedeporteerd. De twee volgende delen schreef zij in Palestina nadat zij in dit land via uitruil vanuit Bergen-Belsen terecht gekomen was. De meeste van deze Sterrekinderen stierven een gewelddadige dood in de kampen.

In februari 2012 verscheen het indrukwekkende boek In Memoriam van Guus Luijters en Aline Pennewaard. In dit indrukwekkende boek worden de gedeporteerde en vermoorde Joodse, Roma en Sinti kinderen (jonger dan 18 jaar) beschreven. Tussen 15 juli 1942 en 13 september 1944 werden vanuit Nederland in totaal 19.048 kinderen gedeporteerd. Van deze enorme groep werden uiteindelijk 17.964 kinderen vermoord.

Een van deze vermoorde kinderen was Gerda Steinhauer (1933-1942). Ze was met haar ouders na de Kristallnacht (9 november 1938) naar Nederland gevlucht en hadden zich in Elburg gevestigd. In 1940 vertrok het gezin naar Amsterdam. Al tijdens de eerste razzia’s begin juli 1942 werd het gezin Steinhauer opgepakt. Toen op woensdag 15 juli 1942 de eerste trein vanuit Kamp Westerbork vertrok, maakte de familie Steinhauer deel uit van dit transport. In de treinwagons zaten 1135 gedeporteerden, waaronder 217 kinderen. Een van hen was de 9-jarige Gerda Steinhauer. Direct bij aankomst in Auschwitz-Birkenau werden Gerda en haar moeder vergast.

In het jaar 1941-1942 zat Gerda Steinhauer op de Joodse Herman Elteschool aan de Van Ostadestraat in Amsterdam. Daar werden in mei-juni 1942 twee schoolfoto’s van Gerda Steinhauer gemaakt. Deze foto’s zijn aangrijpend en roepen wellicht allerlei gevoelens op. Achteraf zou blijken dat deze schoolfoto’s minder dan twee maanden voor Gerda’s dood zijn gemaakt.

Herman Polak was drie jaar oud toen de oorlog begon. Hij moest onderduiken omdat hij zijn leven niet zeker was. In deze video vertelt hij welke dingen hij allemaal heeft mee moeten maken in de Tweede Wereldoorlog. Heel aangrijpend is zijn verhaal over een klassenfoto waar zijn zus Felice Polak op staat. Bekijk eerst dit onderstaande filmpje voordat je aan de opdracht begint.