Opdracht 1 – Een verslag schrijven

In dit artikel willen we jullie graag enkele suggesties aanreiken voor het maken van een verslag. Dit doen we aan de hand van een aantal uitgangspunten.

UITGANGSPUNTEN VOOR HET SCHRIJVEN VAN EEN VERSLAG
Voor het schrijven van een verslag gelden een paar belangrijke uitgangspunten. De spelregels voor het opstellen van een verslag zijn hieronder weergegeven. Zoals het hier staat, is de volgorde van een verslag of rapport normaal gesproken ook.

Titelblad
Een titelblad of voorkant maken is vaak het leukste en makkelijkste van een verslag. Op het titelblad dient naam, datum, organisatie en de specifieke titel van het verslag in ieder geval vermeld te worden. Een paginanummer wordt niet toegekend aan het titelblad.

Voorwoord
Het is vaak gebruikelijk dat er in een verslag een voorwoord wordt opgenomen. Mocht er een voorwoord in het verslag komen, dan kunnen hier de ‘bedankjes’ aan medewerkers van het verslag worden vermeld. Ook kan de aanleiding voor het schrijven van het verslag, de doelgroep en de schrijver (naam, plaats en datum) worden vermeld in het voorwoord.

Inhoudsopgave
Het is voor de lezer zeer overzichtelijk als er een inhoudsopgave in het verslag wordt opgenomen. Daarin worden de titels van de hoofdstukken en de paragrafen vermeld.

Inleiding
Een verslag begint meestal met een inleiding. Hierin wordt in de eerste alinea de aanleiding tot het te schrijven verslag vermeld. In de tweede alinea wordt het doel van het verslag verwerkt en in de derde alinea, wordt de structuur van het verslag aangekondigd. Ook de hoofdvraag van het verslag wordt in dit gedeelte vermeld.

Hoofdstukken
Let bij de titels van de hoofdstukken op gelijkvormigheid. Als één titel een vraag is, moeten alle andere titels dat ook zijn, andersom geldt dit ook. Onder de titel van een hoofdstuk kan een schuingedrukte zin worden gezet waarin staat wat er in het hoofdstuk behandeld wordt.

Hoofdstukken hebben gemiddeld een lengte van ongeveer twee A-4-tjes. Dit is globaal de richtlijn om het verslag leesbaar te houden. De onderverdeling van hoofdstukken in paragrafen (1.1, 1.2, 1.3 enz.) is vaak gebruikelijk Daarmee wordt de structuur van het verslag overzichtelijk.

Als er een afbeelding in het verslag wordt opgenomen dient deze een bijschrijft te hebben, waarin een korte beschrijving van de afbeelding wordt vermeld. Om de tekst leesbaar te houden dienen alinea’s niet te omvangrijk te zijn. Alinea’s worden onderscheiden door een (lege) wit regel. Voor een goed leesbare tekst zijn signaalwoorden erg belangrijk. Verder moeten lijdende zinnen en afkortingen vermeden worden.

Conclusies
In de conclusies moeten antwoorden worden gegeven op de hoofdvraag van het verslag (die in de inleiding staat). De conclusies moeten zelfstandig, dus los van de rest van het verslag, leesbaar te zijn.

Aanbevelingen
Als er aanbevelingen in het verslag opgenomen worden, is het raadzaam om dat na de conclusies te doen. Aanbevelingen zijn echter niet verplicht in een verslag. De aanbevelingen moeten wel logisch te herleiden zijn uit het verslag.

Samenvatting
Een samenvatting kan eventueel aan het einde van het verslag worden opgenomen. Zo kunnen lezers van het verslag ervoor kiezen om alleen de samenvatting te lezen en niet het hele verslag. De samenvatting dient op zichzelf te lezen zijn. Men hoeft dus niet het verslag te lezen om de samenvatting te begrijpen. De lengte van de samenvatting bevat meestal ongeveer driekwart pagina tekst (lettergrootte 11 of 12).

Literatuur
De geraadpleegde literatuur moet volgens standaardregels worden weergegeven. Literatuur wordt als volgt vermeld: Auteursnaam, titel van het boek of artikel (cursief geplaatst), plaats en jaar van uitgave.

Bijlage
Bijlagen kunnen als laatste in het verslag worden opgenomen.

In het korte filmpje hieronder wordt eenvoudig en bondig uitgelegd welke historische bronnen er precies zijn. Kijk hier eerst naar voordat je kennis gaat verzamelen voor je spreekbeurt of je verslag. Let er goed op dat de geraadpleegde bronnen betrouwbaar moeten zijn.