Andries Steert (1928)

Andries Steert werd in 1928 geboren in de ouderlijke boerderij aan de Stadsweg 1 (vroeger adres: wijk A 6 gemeente Oldebroek). Zijn ouders waren Gerrit Steert (1885-1984) en Geertje van de Werfhorst (1899-1981), beiden oorspronkelijk afkomstig uit Oldeboek. Andries was de tweede in het gezin. Zijn oudste zuster was Coba. En verder bestond het gezin uit Aart en Reintje. De familie Steert pachtte vele jaren de boerderij van de familie Van Sytzama van het landgoed Schouwenburg.

Naast de schouw hangt al vele jaren een portret van de grootouders van Andries, Aart Steert (1838-1921) en Jacobje Groot Karsijn (1845-1936). Andries is vernoemd naar zijn grootvader van moederskant, Andries van de Werfhorst (1860-1906). Hij was gehuwd met Reintje Steert (1870-1943). De gebroeders Andries en Aart Steert bleven ongehuwd en werkten vele jaren gezamenlijk op de boerderij aan de Stadsweg. Na de dood van zijn geliefde broer Aart, op 18 mei 2007, bleef Andries alleen achter op de boerderij. Op 17 april 2021 vertelde Andries Steert over de oorlogsjaren. Veel dingen had hij nog scherp op zijn netvlies staan.

Andries gaf aan dat de oorlogsjaren op de boerderij aan de Stadsweg tamelijk rustig zijn verlopen. De familie Steert molk tijdens de oorlogsjaren gemiddeld zes à zeven koeien. Daarnaast had de Steerts wat jongvee en een paard.

       
Omdat Van Sytzama van het landgoed Schouwenburg vroeger burgemeester was van Oldebroek, was de grens van de gemeente Oldebroek verlegd tot aan de Stadsweg. Dat betekende dat de gebroeders Steert vroeger naar de lagere school in Oldebroek gingen.

Andries Steert herinnert zich nog heel goed het geluid van de overkomende bommenwerpers tijdens de nachtelijke uren. Dat was bijna iedere dag hoorbaar. Ook de razzia van 10 oktober 1944 heeft indruk gemaakt. De boerderij van de familie Steert werd ook doorzocht. De 16-jarige Andries was voor zijn leeftijd nogal groot, maar hij had een persoonsbewijs waarin zijn juiste geboortedatum was vermeld. Daar had de heer Van Leijenhorst uit Oostendorp voor gezorgd. Hij werkte tijdens de oorlogsjaren als ambtenaar op het gemeentehuis in Oldebroek. Het persoonsbewijs overtuigde de mannen er van om Andries niet op te pakken.

De gevolgen van de schietpartij bij de Kamperveense melkfabriek, op 6 juli 1944, hebben op de gebroeders Andries en Aart Steert heel veel indruk gemaakt. Op de Zuiderzeestraatweg troffen de broers twee lichamen aan van agenten, die tijdens de bevrijdingsactie waren gedood. Deze foute Nederlanders hadden tijdens een razzia in Oosterwolde onder andere Arend Samuël Meijers op de boerderij van Hendrik van de Streek aan de Hof ter Eekterweg gearresteerd. De familie Steert was kort daarvoor op het hooiland achter de Kamperveense melkfabriek bezig met het laden van een vracht hooi. Het beeld van de op de weg liggende slachtoffers is Andries Steert altijd bijgebleven.

Tijdens de Hongerwinter van 1944-1945 kwamen iedere dag zogeheten trekkers over de Stadsweg. Met grote regelmaat sliep een aantal van deze mensen tijdens de nachten op de hilde boven de koeien van de familie Steert. Toen op een dag vier mannen kwamen vragen of ze mee mochten eten, gaf de moeder van Andries de mannen een mesje om mee te helpen te de aardappelen te schillen.

Andries wist zich twee families nog scherp te herinneren. De wasman Beau van Dooren kwam op zijn fiets uit ’s-Gravenland. Hij haalde in die tijd was op uit Amsterdam en zorgde dat de was vervolgens weer schoon terug kwam in Amsterdam. De andere trekker die met enige regelmaat bij de familie Steert at en sliep was Hendrik Reinier Oolgaard Snijder. Zijn vader was arts, maar door een misvormde duim kon Hendrik Reinier geen arts worden. Hij had een apothekerswinkel in Hilversum. Na de oorlog bleven de contacten met de beide families uit Het Gooi bestaan. Briefjes, kaartjes en (soms) bezoekjes over en weer werden vele jaren uitgewisseld.

Op donderdag 22 april 2021 ontving de 92-jarige Andries Steert het herdenkingsboek Elburg en omstreken in oorlogstijd 1940-1945. Andries ging meteen bladeren en herkende dadelijk een aantal mensen zoals Eibert en Willem Spaan, Gerrit Jan van der Veen en Hendrik van Os. De herinneringen aan de gebeurtenissen tijdens de oorlogsjaren kwamen met het bekijken van de foto’s direct weer boven…